Adam hukuklarynyň güni halkara jemgyýetçiligi tarapyndan her ýylyň 10-njy dekabrynda bellenilýär. 1948-nji ýylyň bu gününde BMG-niň Baş Assambleýasy Adam hukuklarynyň ählumumy jarnamasyny kabul etdi. Adam hukuklarynyň güni ilkinji gezek 1950-nji ýylda Baş Assambleýanyň 423 (V) karary kabul edilenden soň bellenildi, ähli döwletleri we gyzyklanýan guramalary her ýylyň 10-njy dekabryny Adam hukuklarynyň güni hökmünde bellemäge çagyrdy. Deklarasiýa Baş Assambleýa tarapyndan kabul edilenden soň, «ähli halklaryň we döwletleriň ymtylmaly wezipesi» yglan edildi, oňa her bir adam we jemgyýet «milli we halkara progressiw çäreler, ählumumy we täsirli ykrar etmek we durmuşa geçirmek» ugrunda göreşmeli.
Adam hukuklarynyň ählumumy jarnamasy biziň hemmämiziň peýdalanýan esasy hukuklarymyzyň we azatlyklarymyzyň giň toplumyny üpjün etdi. Dünýäniň islendik ýerinde, milletine, ýaşaýan ýerine, jynsyna, milletine, diline, dinine ýa-da başga statusyna degişlilikde hiç hili tapawut bolmazdan, her bir adamyň hukuklaryny kepillendirýär. Deklarasiýa hökmany resminama bolmasa-da, adam hukuklarynyň bitewi halkara standartyny döreden 60-dan gowrak adam hukuklarynyň gurallarynyň girizilmegine goşant goşdy. Häzirki wagtda BMG-a agza bolan ähli ýurtlar tarapyndan Jarnamada görkezilen esasy adam hukuklarynyň ykrar edilmegi onuň täsirini güýçlendirýär we adam hukuklarynyň durmuşymyzdaky ähmiýetini görkezýär. BMG-niň adam hukuklary boýunça baş işgäri hökmünde Adam hukuklary boýunça ýokary komissar we onuň administrasiýasy her ýyl Adam hukuklarynyň gününi bellemek boýunça tagallalary utgaşdyrmakda möhüm orny eýeleýär.
Döwlet HALLYÝEW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby.
