Ýeralma, islendik sebitde diýen ýaly duş gelinýänýän meşhur ekin. Gowy hasyl almak üçin diňe bir ösümliklere dogry ideg etmek bilen çäklenmän, eýsem birnäçe möhüm faktorlary hem göz öňünde tutmak möhümdir: topragyň hasyllylygy, ekiş materialynyň hili we ekilende deşige goşulmaly dökünler. Şeýle-de bolsa, Ýeralmanyň hasylyny köpeltmek üçin haýsy maddalary ulanmalydygyny bagbanlaryň hemmesi bilmeýär.
Ýeralma üçin haýsy topragy saýlamaly?
Ýeralma az turşulykly ýeňil, ýumşak, hasylly toprakda iň oňat ösýär. Mundan başga-da, demirgazyk şemalyndan goralýan gowy ýagtylandyrylan ýeri saýlamaly. Tekiz ýa-da batgalyk ýerler bu hasyly ekmek üçin amatly däl.
Ýeralmany bir ýerde yzly-yzyna birnäçe ýyl ekip bolmaz. Öň pomidor, baklawa ýa-da burç ösdürip ýetişdirilen ýerlerde çalşyrylyp ekilmeli . Ýeralma üçin iň amatlysy şugundyr, hyýar, käşir ýa-da kelem ekilen ýerler hasaplanýar.
Ýeralma ekilende deşige näme goşmaly?
Hasyllylygy ýokarlandyrmak we kesellere we zyýanly mör-möjeklere garşylygy gowulandyrmak üçin ekilende dogry maddalary ulanmagy unutmaň:
Sogan we sarymsak gabygy
Sogan we sarymsak gabykdan soň gabyklary zyňmaga howlukmaň. Onda antibakterial we immunomodulýator täsiri bolan kwseretin we tebigy fitonidler bar. Hasyllylygy ýokarlandyrmagyň bu gyzykly usuly barada köp adam bilmeýär. Folga demir, mis, kremniý, titanium, sink we marganes bar — bularyň hemmesi Ýeralma üçin peýdaly. Folga ösümlikleri kesellerden we zyýan berijilerden goramaga kömek edýär, şeýle hem Ýeralmanyň çüýremeginiň öňüni alýan we çalt ösmegine kömek edýän topragy gowşadýar. Ekeniňizde deşiklere ownuk folga bölekleri goşulýar.
GYLYJOWA MAÝA,
Türkmen oba hojalyk institutynyň 1-nji ýyl talyby
