Geçirilen barlag, ýumurtga agynyň deňiz suwuny duzdan we mikroplastikadan 100% arassalap biljekdigini görkezdi. Prinston uniwersitetiniň alymlary deňiz suwlaryny arassalamagyň arzan usulyny oýlap tapdylar. Adaty ýumurtga agyndan öndürilen howa gämisi (aerogel), degişlilikde 98% we 99% netijeliligi bilen deňiz suwunyň düzüminden duzlary we mikroplastikany aýyrýar. Ýumurtganyň agy, sublimasion ýagdaýda guradylanda we kislorodsyz gurşawda 900° C-e çenli gyzdyrylanda, uglerod süýümleriniň we grafeniň örtükleriniň gurluşyny döredýän arassa belok diýen ýaly çylşyrymly ulgamdyr.
Şeýle gurluş ters osmos üçin ýarym geçiriji membranadyr: eredijiniň geçmegine mümkinçilik berýär, emma onda erän maddalary saklaýar. Ylmy barlag topary howa gämisiniň diňe bir çig ýumurtgadan döredip bolmajakdygyny görkezdiler. Ýagny, bişirilen ýa-da çakylan ýumurtga hem beýleki beloklar ýaly häsiýetlere eýedir. Şol bir wagtyň özünde, birnäçe synagda beloklardan alnan howa gämisi işjeň kömürden has täsirli boldy. Alymlaryň belleýşi ýaly, täjirçilik ters osmos ulgamlary bilen deňeşdirilende, täze tehnologiýa diňe agyrlyk güýjüni ulanýar we energiýa çykdajylaryny talap etmeýär. Alymlar indi azyk senagaty bilen bäsleşmejek ýa-da towuk ýumurtgasyna artykmaç isleg döredip bilmejek ulaldylan belokdan alynjak howa gämisiniň tehnologiýasynyň üstünde işleýärler.
Esen AMANKULYÝEW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby
