Tehnologiýanyň çalt ösýän häzirki dünýäsinde programmirleme dilleri sanly dünýäni emele getirýän esasy elementlerden biridir. Dürli maksatlar üçin ulanylýan bu diller, grammatika düzgünleriniň toplumy ýaly kompýuterlere buýruk bermek bilen çylşyrymly amallary ýerine ýetirmäge mümkinçilik berýär. Web sahypalaryndan we ykjam programmalardan başlap, emeli intellekt we robot ulgamlaryna çenli köp ugurlarda duş gelýän programmirleme dilleri sanly dünýäniň esasy gurluşlaryny emele getirýär.
Programmirleme dilleri näme?
Programmirleme dilleri kompýuterleri öwretmek we belli bir işleri ýerine ýetirmek üçin ulanylýan emeli dillerdir. Bu diller sözler, nyşanlar we aýratyn nyşanlar ýaly dürli elementlerden durýar we hersiniň öz düzgünleri we sintaksisleri bar.
Programmirleme dilleriniň sanawy:
- HTML (Hypertext Markup Language):Düşündiriş: Internetde mazmun döretmek we redaktirlemek üçin ulanylýan bellik dili. Web sahypalarynyň gurluşyny kesgitleýär.
Ulanylýan ýerler: Tekst, şekil, baglanyşyk, tablisa we forma ýaly esasy gurluş bloklaryny ulanyp, web sahypalarynyň mazmunyny döredýär. - CSS (Cascading Style Sheets):Düşündiriş: Web sahypalarynyň daşky görnüşine we ýerleşişine gözegçilik etmek üçin ulanylýan stil dilidir. HTML-iň gurluş elementlerine wizual stil goşmak üçin ulanylýar.
Ulanylýan ýerler: Reňk, şrift, fon, ýerleşiş we animasiýa ýaly wizual aýratynlyklary dolandyrmak üçin ulanylýar. - Python:Düşündiriş: Umumy maksatly, ýokary derejeli, okalýan we düşnükli dil.
Ulanylyşy: Web ösüşi, maglumatlary derňemek, emeli intellekt, kompýuter görmek, awtomatlaşdyrmak. - JavaScript:Düşündiriş: Brauzer tarapynda işleýän dil; Şeýle hem serwer tarapynda (Node.js bilen) ulanylyp bilner.
Ulanylyşy: Web ösüşi, brauzer esasly oýunlar, serwer programmalary. - Java:Düşündiriş: Umumy maksatly, obýekte gönükdirilen dil.
Ulanylýan ýerler: Uly göwrümli korporatiw programmalar, ykjam programmalar (Android), uly ulgamlar. - C #:Düşündiriş: Microsoft tarapyndan işlenip düzülen, köplenç Windows programmalarynda, oýun oýnamakda we web programmalarynda ulanylýar.
Ulanylýan ýerler: Windows programmalary, oýun oýnamak, web programmalary. - C ++:Düşündiriş: Obýekte gönükdirilen programmirlemegi goldaýan C diline esaslanýan dil.
Ulanyş ugurlary: Ulgam programmirlemek, oýun oýnamak, öndürijilikli möhüm programmalar. - C:Düşündiriş: Esasy, pes derejeli dil.
Ulanyş ugurlary: Ulgam programmirleme, oturdylan ulgamlar, öndürijilige gönükdirilen programmalar. - PHP (Hypertext Preprocessor):Düşündiriş: Web ösüşi üçin döredilen serwer tarapy.
Ulanylýan ýerler: Dinamiki web sahypalary, serwer tarapyndaky programmalar. - Swift:Düşündiriş: “Apple” tarapyndan işlenip düzülen, esasan iOS we macOS programmalary üçin ulanylýar.
Ulanylyşy: Jübi programmasynyň ösüşi (iOS, macOS).
Bu sanawda diňe birnäçe mysal bar, ýöne programmirleme dilleriniň sany gaty köp we yzygiderli üýtgeýär. Her diliň öz artykmaçlyklary we ulanylyş ugurlary bar.
Programma dilleri, adam dilleri ýaly dürli manylar we maksatlar üçin ulanylýar
- Web ösüşi: Web sahypalaryny we web programmalaryny döretmek üçin ulanylýar.
- Jübi programmasynyň ösüşi: Smartfonlar we planşetler üçin programmalar döretmek üçin ulanylýar.
- Kompýuter programmasynyň ösüşi: Kompýuterler üçin programmalar döretmek üçin ulanylýar.
- Oýun ösüşi: Wideo oýunlaryny we beýleki interaktiw oýunlary döretmek üçin ulanylýar.
- Maglumat ylmy: Maglumatlary seljermek we ondan manyly maglumatlary çykarmak üçin ulanylýar.
- Emeli intellekt: Akylly ulgamlary we robotlary ösdürmek üçin ulanylýar.
Programmirleme dilleri dürli ölçeglere görä bölünip bilner
Programmanyň işleýşi boýunça kategoriýalaşdyrylýar. Mysal üçin, prosessual, obýekte gönükdirilen, funksional we logiki programmirleme paradigmalary bar. Programmanyň ulanylýan ýerine görä kategoriýalaşdyrylýar. Mysal üçin, web ösüş dilleri, ykjam programmany ösdürmegiň dilleri we maglumat ylymlary dilleri. Programmany öwrenmek we ulanmak nähili kynlygyna görä kategoriýalaşdyrylýar. Mysal üçin, Python we JavaScript ýaly täze öwrenýän diller we C ++ we Rust ýaly has kyn diller.
Programmirleme dillerini öwrenmek häzirki sanly dünýäde köp artykmaçlyklary üpjün edýär
Programma üpjünçiligini döretmek, maglumat ylymlary we emeli intellekt ýaly ugurlarda köp iş mümkinçilikleri bar. Programmirleme dilleri meseläni çözmek we analitiki pikirlenmek ukyplaryny ösdürýär. Programmirleme dilleri täze we innowasiýa önümlerini we hyzmatlaryny ösdürmek üçin ulanylyp bilner. Öz web sahypaňyzy ýa-da ykjam programmaňyzy döredip bilersiňiz.
Programmirlemegi öwrenmek üçin çeşmeler
Programmirleme dillerinde tälim berýän köp sanly bilim sahypalary we elektron kitaplar bar. Bulardan başga-da, W3scools ýaly okuw saýtlaryny hem ulanyp bilersiňiz, bu ýerde ähli programmirleme dilleriniň kodlaryny ýazyp bilersiňiz we kod netijesini ekranyň ýarysynda görüp bilersiňiz.
AI (Emeli intellekt) meýdanynda ulanylýan iň meşhur dil
Emeli intellekt (AI) ulgamynda ulanylýan iň meşhur dil, umuman Python. Python, köp artykmaçlyklary sebäpli emeli intellektde, maşyn öwrenmekde we çuňňur öwreniş programmalarynda giňden saýlanýar. Python-yň bu ugurdaky meşhurlygyny goldaýan käbir sebäpler:
- Baý kitaphana we çarçuwalaýyn goldaw
Python-da emeli intellekt we maşyn öwrenmek taslamalary üçin giň kitaphanalar we çarçuwalar bar. TensorFlow, Keras, PyTorch, Scikit-learn we Theano ýaly kitaphanalar çylşyrymly hasaplamalary we model okuwyny aňsatlaşdyrýar. Bu kitaphanalar maglumatlary gaýtadan işlemek, model döretmek we model baha bermek ýaly prosesleri çaltlaşdyrýar we aňsatlaşdyrýar.
- Sintaksis öwrenmek üçin ýönekeý we aňsat
Python-yň ýönekeý we okalýan sintaksis kody ýazmagy we düşünmegi aňsatlaşdyrýar. Esasanam çylşyrymly emeli intellekt algoritmleri we modelleri işlenip düzülende bu uly artykmaçlygy üpjün edýär. Python-yň çeýeligi we okalmagy ony täze öwrenýänler we tejribeli programmistler üçin özüne çekiji görnüşe öwürýär.
- Giňişleýin jemgyýetçilik goldawy
Python-yň dünýäde uly we işjeň jemgyýeti bar. Bu jemgyýet yzygiderli täze kitaphanalary ösdürýär, kemçilikleri düzedýär we çeşmeler bilen üpjün edýär. Dürli forumlar, bloglar, wideo sapaklary we okuw materiallary bilen Python ulanyjylary ýüze çykýan meselelere çalt we täsirli çözgüt tapyp bilerler. Jemgyýetiň giňligi we elýeterliligi taslamalaryň has çalt ösmegine mümkinçilik berýär.
- Platforma garaşsyzlygy
Python platforma garaşsyz dil. Bu koduň dürli operasiýa ulgamlarynda (Windows, macOS, Linux) işledilip bilinjekdigini aňladýar. Bu aýratynlyk AI taslamalaryny işläp düzmekde we ýerleşdirmekde uly çeýeligi üpjün edýär. Python platformasynyň garaşsyzlygy ösüş prosesini aňsatlaşdyrýar we wagt tygşytlaýar.
- Toplumlaýyn iş gurşawy (IDE) we gurallar
Python dürli toplumlaýyn ösüş gurşawyny (IDE) we AI ösüşi üçin gurallary hödürleýär. “Jupyter Notebook”, “PyCharm”, “Spyder” ýaly IDE kodlary ýazmak, synagdan geçirmek we düzetmek işini has netijeli edýär. Jupyter Notebook, esasanam, gözlegçiler we maglumatlar alymlary tarapyndan giňden ulanylýar, maglumatlary derňemek we modeliň ösüşi üçin interaktiw gurşaw üpjün edýär.
Python-yň bu bäş esasy aýratynlygy, emeli intellekt taslamalarynda ileri tutulýan dile öwrülýär. Python-yň çeýeligi, giň kitaphananyň goldawy we güýçli jemgyýetiň kömegi bilen AI taslamalary has çalt we has netijeli işlenip düzülip we durmuşa geçirilip bilner.