Birmingem uniwersitetiniň alymlary kakaonyň düzümindäki flawonollar sebäpli stresiň ýürek-damar ulgamyna edýän ýaramaz täsirini azaldyp biljekdigini anykladylar. Gözlegiň netijeleri “Food and Function” žurnalynda çap edildi.
Bu işe ýaş sagdyn meýletinçiler gatnaşdy. Gatnaşanlar iki topara bölündi we olardan iki sany kruassan, 10 gram duzlanan mesge ýagy, 1,5 dilim Çeddar peýniri we 250 ml süýtden ybarat ertirlik naharyny iýmegi haýyş edildi. Içgi hökmünde birinji topara flawonol az mukdarda, ikinji topara bolsa flawonol köp mukdarda bolan kakao berildi.
Flawonollar ösümlik iýmitlerine reňk berýän tebigy birleşmelerdir. Olar adam bedeninde antioksidantlar hökmünde hereket edýärler — öýjükleri ýörite durnuksyz molekulalar tarapyndan zeperlerden goraýarlar.
Alymlar gysga wagtdan soň, gatnaşyjylardan sekiz minutyň dowamynda kem-kemden kynlaşan akyl arifmetiki tizlik synagyny amala aşyrmagy haýyş etdiler. Her nädogry jogap hakda mowzuklara habar berildi. Synag tamamlanandan soň, alymlar her meýletinçiniň beýnisiniň prefrontal korteksinde (PFC) bilekdäki gan aýlanyşyny, ýürek-damar işjeňligini we kislorod bilen doýgunlygyny ölçediler. Şeýle hem alymlar brahial arteriýanyň ultrases barlagyny geçirdiler.
Topar, stres synagy wagtynda az flawonol içgisi bilen ýokary ýagly nahar iýmegiň damar funksiýasyny peseldendigini tassyklady (brahial arteriýa dilatasiýasynyň 1,29% azalmagy). Bu täsir, stresli waka gutarandan soň 90 minut dowam etdi. Flawanol bilen baýlaşdyrylan kakao hem bu täsire garşy durmak üçin ukyplydygy ýüze çykaryldy. Alymlar flawanollary köp bolan iýmitleri iýmegiň nädogry iýmitlenmegiň damar ulgamyna edýän täsirini azaltmak strategiýasy hökmünde ulanylyp bilinjekdigini bellediler.
Oguljahan MAŞADOWA,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby
