Gidrosfera hakynda gyzykly maglumatlary bilmeklik, Ýeriň gurluşy barada has köp zat öwrenmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Bu düşünje, ýerasty suwlar we ýerüsti suwlar ýaly planetadaky ähli suwlara degişlidir. Olar global ekoulgamda möhüm orny eýeleýär.
- Gadymy grek dilinden terjime edilen «gidrosfera» sözi gidro — «suw» we sfera — «gatlak» manysyny berýär.
- Aslynda, ýer ýüzünde ilkinji garaýyşdan has köp suw bar. On müňlerçe metr çuňlukda akýan ýerasty derýalary biz görmeýäris.
- Gidrosferanyň iň uly bölegi Dünýä ummanynyň paýyna düşýär — takmynan 70%.
- Ýer togalagynyň suwunyň umumy mukdary takmynan 1,39 milliard km³.
- Gaty suw kriosfera diýlip atlandyrylýar.
- Gyzykly bir hakykat, atmosfera bugyny emele getirýän suwuň mukdary, ýer ýüzündäki ähli derýalarda suwuň 10 essesidir.
- Bütin gidrosferanyň takmynan 96%-i ummanlaryň duzly suwlarynyň paýyna düşýär. Galan zatlaryň ählisi derýalar, tebigy we emeli suw howdanlarydyr.
- Gidrologiýada 5 dürli suw we 14 dürli buz haly bar.
- Ýeriň gidrosferasynda takmynan 8 trillion tonna kislorod bar.
- Süýji suwuň ýer ýüzündäki mukdary 1%-den hem azdyr.
- Russiýanyň Baýkal köli süýji suwuň iň uly tebigy howdanydyr.
- Süýji suwuň 67%-den gowragy buzluklarda buz görnüşinde saklanýar.
Selbi PIRNAZAROWA,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby
