Gidrosfera hakynda gyzykly maglumatlar

Gidrosfera hakda gyzykly maglumatlary bilmeklik, Ýeriň gurluşy barada
has köp zat öwrenmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Bu düşünje, ýerasty
suwlar we ýerüsti suwlar ýaly planetadaky ähli suwlara degişlidir. Olar
global ekoulgamda möhüm orny eýeleýär.
 Gadymy grek dilinden terjime edilen “gidrosfera” sözi gidro –
“suw” we sfera – “gatlak” manysyny berýär.
 Aslynda, ýer ýüzünde ilkinji garaýyşdan has köp suw bar. On
müňlerçe metr çuňlukda akýan ýerasty derýalary biz görmeýäris.
 Gidrosferanyň iň uly bölegi Dünýä ummanynyň paýyna düşýär –
takmynan 70%.
 Ýer togalagynyň suwunyň umumy mukdary takmynan 1,39
milliard km³.
 Gaty suw kriosfera diýlip atlandyrylýar.
 Gyzykly bir hakykat, atmosfera bugyny emele getirýän suwuň
mukdary, ýer ýüzündäki ähli derýalarda suwuň 10 essesidir.
 Bütin gidrosferanyň takmynan 96%-i ummanlaryň duzly
suwlarynyň paýyna düşýär. Galan zatlaryň ählisi derýalar, tebigy
we emeli suw howdanlarydyr.

HALKARA DERÝALAR GÜNI

 Gidrologiýada 5 dürli suw we 14 dürli buz haly bar.
 Ýeriň gidrosferasynda takmynan 8 trillion tonna kislorod bar.
 Süýji suwuň ýer ýüzündäki mukdary 1%-den hem azdyr.
 Russiýanyň Baýkal köli süýji suwuň iň uly tebigy howdanydyr.
 Süýji suwuň 67%-den gowragy buzluklarda buz görnüşinde
saklanýar.

Selbi PIRNAZAROWA,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby