Nar, tagamy we daşky görnüşiniň aýratynlygy bilen, köp tagamlarda we işdäaçarlarda ulanylyp bilinýän, şeýle hem köp peýdaly aýratynlyklara eýe bolan ir-iýmişleriň bir görnüşidir. Güýçli antioksidant häsiýetine eýe bolan ir-iýmiş köp kesellerden goraýar. Nar kaliý, kalsiý, demir, şeýle hem A witamini, C witamini, K witamini, B witaminleri we fol turşusy ýaly köp witaminleri we minerallary öz içine alýar. Mundan başga-da, köp mukdarda polifenollary öz içine alýar. Bular ikinji derejeli ösümlik pigmentleri hökmünde bellidir. Iň ýokary antioksidant häsiýetli ir-iýmişleriň biri bolan nar, miweler we miwe suwlary görnüşinde ulanylyp bilner. Dürli aýratynlyklary bolan azyk we kosmetika pudaklarynda ulanylýar. Naryň peýdaly häsiýetleri:
Ýokary antioksidant häsiýetleri
Ýokary antioksidant düzümi bolup, bedeniň C witamine bolan gündelik talaplarynyň takmynan 45 göterimini kanagatlandyryp bilýär, munuň netijesinde C witamini bedende bolup biljek ýokançlyklaryň öňüni alýar we ähli düwnük kesellerinden goraýar. C witamini daşarky faktorlar bilen gatnaşyga girende peýdaly häsiýetlerini aňsatlyk bilen ýitirip bilýän witamin bolany üçin, terligine ulanylsa has köp peýda getirýär.
Ýürek-damar kesellerinden goraýar
Ýürek-damar kesellerinden ep-esli goragy üpjün edýär we bu kesellerden ejir çekýän adamlarda dürli keselleriň döremeginiň öňüni alýar. Gan aýlanyşygyny ýeňilleşdirmek häsiýetine eýedigi sebäpli dokumalara ýeterlik gan we kislorodyň iberilmegine kömek edýär. Ýürek keselinden goraýar. Gan basyşyny deňleşdirýär. Ýürek kesellerini, gipertoniýany ýa-da beýleki keselleri bejermek üçin derman kabul edýän adamlar, dowamly ulanmak üçin saglygy goraýyş hünärmeninden rugsat almaly.
Ýokanç keselleriň öňüni alýar, ýatkeşligi güýçlendirýär
Köp sanly gözlegleriň netijesinde nar iýýän adamlaryň ýatkeşligi we aň-bilim funksiýalarynyň güýçlenýändigi syn edildi. Mundan başga-da, ünsüň ýetmezçiligi we ünsi jemlemek ýaly şertleri bejermekde naryň yzygiderli ulanylmagy bu funksiýalary güýçlendirip biler. Alsgeýmer keseli we Parkinson keseli ýaly keselleriň irki döwürlerinde naryň sarp edilişiniň ýokarlanmagy keselleriň ösüşini ep-esli haýalladyp biler.
Iýmit siňdiriş ulgamyny güýçlendirýär
Naryň yzygiderli ulanylmagy iýmit siňdiriş meseleleriniň öňüni alýar. Madda çalşygyny gowulandurýar. Mundan başga-da, süýtli miweler ulularyň iýmit siňdiriş ulgamynyň yzygiderli işlemegini üpjün edýär.
Etli-şireli böleginiň aýratynlygy sebäpli, uzak wagtlap dokluk duýgusyny üpjün edýän miwe, sagdyn horlanmak isleýän adamlaryň iýmit sanawynda öz ornuny alýar.
Aýbek Tajyýew,
Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymy
