Ýer ýüzündäki iň gizlin kenar Marieta
Ýer ýüzündäki iň gizlin kenar, Meksikanyň milli seýilgähi we Puerto Wizallarta şäheriniň 35 km günbatarynda, Banderas aýlagynda ýerleşýän Marieta adalarynyň birindäki deňiz kenary hasaplanýar. Ol 2008-nji ýylda ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizildi. Adalar suwasty dünýäsiniň köpdürlüligi, gowaklaryň seýrek gözelligi we çuň deňiz tonelleri sebäpli bu derejäni aldy. Marieta adalarynyň golaýynda ajaýyp merjen görnüşlerini görüp, doňan delfinleriň mekanyna duşup bilersiňiz.
Her ýyl bu gözelligi görmäge onlarça ýa-da ýüzlerçe müň syýahatçy gelýär, emma bu ýerleriň esasy merjeni Marieta adalaryndaky gizlenen kenardyr. Adanyň adyndan belli bolşy ýaly, ähli tarapdan tokaý we gaýalar bilen ygtybarly gizlenen, hat-da ony belentlikden hem görmek aňsat däl. Marieta adasyndaky gizlin kenar ýokarsynda yşy bolan gowakda ýerleşýär. Deňziň çägeli bölegi, bu süýrümtik şekilli yşyň aşagynda günüň astynda ýerleşýär, gowagyň pes gümmezi bolsa suwuň sütünine egilýär.
Ekwatoryň ýakynlygyny we Meksikanyň yssylygyny göz öňünde tutsak, bu ýeriň iň yssy we güneşli ýerlerinden biridir. Tomusda bu ýerdäki temperatura +40 ºС çenli ýokarlanyp biler, emma bu ýeriň suwy gaty gyzmaýar. Gyzykly bir hakykat, bu gowaklaryň we adasyndaky bu ajaýyp kenaryň tebigy taýdan emele gelmedigidir. Bu ajaýyplygyň hemmesi, XX asyryň başynda Meksikanyň hökümeti tarapyndan geçirilen harby synaglar sebäpli emele geldi. Marieta adasynyň Milli seýilgähiniň ýagdaýy we dünýäniň iň gizlin kenary, 60-njy ýyllaryň ahyrynda ummanlaryň meşhur fransuz gözlegçisi Žak Kustonyň başlangyjy bilen geçirilen halkara garşylyklar sebäpli alyndy. Adalar seresaplylyk bilen goralýar, şonuň üçin bu ýerde aw etmek, şeýle hem balyk tutmak gadagandyr. Emma, muňa garamazdan, bu ajaýyp ýerlerde ekologiki syýahatçylyk örän meşhurdyr.
Gülbahar MARATOWA,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby
