JavaScript (JS) näme?

Häzirki wagtda web tehnologiýalarynyň esasy özenlerinden biri bolan JavaScript, dinamiki we interaktiw web sahypalaryny döretmek üçin ulanylýan programmirleme dilidir. Bu makalada «JavaScript (JS) näme?» Soraga jogap berenimizde, ulanylyş ugurlary, artykmaçlyklary we näme üçin beýle meşhurdygyny jikme-jik okap bilersiňiz.

JavaScript (JS) näme?

JavaScript, 1995-nji ýylda Brendan Eich tarapyndan döredilen interaktiw web sahypalaryny döretmek üçin ulanylýan programmirleme dilidir. Ilkibaşda diňe web brauzerlerinde işleýän bolsa, indi müşderi we serwer tarapynda-da ulanylýar. JavaScript, HTML we CSS bilen birlikde häzirki zaman web ösüşiniň üç esasy komponentiniň biridir.

JavaScript faýl giňeltmesi köplenç .js hökmünde ulanylýar. Bu giňeltme, JavaScript kodlarynyň saklanýan we brauzerler ýa-da Node.js. ýaly gurşawlar tarapyndan ýerine ýetirilýän tekst faýllaryny kesgitleýär. Mundan başga-da, ýygy-ýygydan ulanylýan JavaScript faýllaryna .mjs (modully JavaScript) we .cjs (CommonJS) ýaly giňeltmeler girýär; bular modul ulgamlary bilen işlenende aýratyn möhümdir.

JavaScript-iň ulanylýan ýerleri

JavaScript web ösüşinde köp dürli maksat bilen ulanylyp bilner:

1. Dinamiki web mazmuny: Ulanyjynyň özara täsirine görä üýtgeýän mazmun döredip bilersiňiz.
2. Formany barlamak: Ulanyjylar tarapyndan girizilen maglumatlary barlamak üçin ulanylýar.
3. Web programmalary: Google Kartalar we Gmail ýaly interaktiw programmalar JavaScript bilen işlenip düzüldi.
4. Oýun ösüşi: simpleönekeý brauzer oýunlaryny döretmek üçin amatly.
5. Serweriň ösüşi: Node.js-iň kömegi bilen serwer tarapynda JavaScript hem ulanylyp bilner.

JavaScript nähili işleýär?

Ähli programmirleme dilleri, operasiýa ulgamynyň ýerine ýetirjek maşyn koduna iňlis dilindäki sintaksisini terjime etmek arkaly işleýär. JavaScript, adatça, skript dili ýa-da terjime edilen dil hökmünde toparlara bölünýär. JavaScript kody düşündirilýär, ýagny gönüden-göni JavaScript dwigateli bilen esasy maşyn dil koduna terjime edilýär. Beýleki programmirleme dillerinde bir düzüji, ähli kody aýratyn ädimde maşyn koduna jemleýär. Şonuň üçin ähli skript dilleri programmirleme dilleri, ýöne programmirleme dilleriniň hemmesi skript dilleri däl.

JavaScript kitaphanalary näme?

JavaScript kitaphanalary, web döredijileriniň (Web developer) adaty JavaScript funksiýalaryny ýerine ýetirmek üçin gaýtadan ulanyp bilýän öňünden ýazylan kod bölekleriniň ýygyndysydyr. JavaScript kitaphanasynyň kody zerur bolanda taslama kodunyň galan bölegine goşulýar. JavaScript amaly koduny jaý hökmünde göz öňüne getirseňiz, JavaScript kitaphanalary taýýar mebel ýaly, işläp düzüjiler jaýyň işleýşini ýokarlandyrmak üçin ulanyp bilerler.

HTML näme, nirelerde ulanylýar?

JavaScript çarçuwalary näme?

JavaScript kitaphanalary ýaly, JavaScript çarçuwalary dürli funksiýalary ýerine ýetirýän we gaýtadan ulanyp boljak öňünden ýazylan kod bölekleriniň ýygyndysydyr. Emma JavaScript kitaphanalary isleg boýunça ulanmak üçin ýöriteleşdirilen gural bolsa-da, JavaScript çarçuwalary islendik web programmasyny emele getirmäge we tertipleşdirmäge kömek edýän gurallaryň doly toplumydyr. JavaScript programma koduny jaý diýip pikir edýän bolsaňyz, JavaScript çarçuwasy jaý gurmak üçin ulanylýan meýilnama.

Gysgaça aýtsak, JavaScript web ösüş dünýäsinde aýrylmaz guraldyr. Öwrenmek hem aňsat, hem-de häzirki zaman web programmalaryny ösdürmek üçin giň ekosistema bar. Web ösüşi bilen gyzyklanýan bolsaňyz, JavaScript-i öwrenip başlap, güýçli we interaktiw taslamalary döredip bilersiňiz. JavaScript-i öwrenip başlamak isleýänler üçin W3Schools JavaScript sapaklary esaslardan başlap ösenlere çenli giňişleýin we düşnükli okuw çeşmesini hödürleýär.