Kompýuterler häzirki durmuşyň aýrylmaz bölegine öwrüldi. Oňyn we ters täsir edip, adam işjeňliginiň ähli ugurlaryna aralaşýarlar. Kompýuterleri ulanmagyň peýdaly we zyýanly täsirlerine seredeliň.
Peýdaly taraplaryndan başlalyň. Ilki bilen, kompýuterler maglumat elýeterliligini has aňsatlaşdyrýar. Häzirki wagtda internet, ylmy gözlegler, täzelikler, okuw materiallary ýa-da güýmenje mazmuny bolsun, islendik mowzuk boýunça derrew zerur maglumatlary almaga mümkinçilik berýär. Bu bilim derejesini we adamlaryň habardarlygyny ýokarlandyrmaga kömek edýär.
Mundan başga-da, kompýuterler köp meseleleri awtomatlaşdyrmaga mümkinçilik berýär. Önümçilik, oba hojalygy, lukmançylyk we ş.m. ýaly dürli pudaklarda wagt we serişdeleri tygşytlamak bilen iş netijeliligini ýokarlandyrýarlar. Mysal üçin, lukmançylykda kompýuter ulgamlary takyk diagnoz goýmaga we bejergini meýilleşdirmäge kömek edýär, hassalaryň sagalmak mümkinçiligini ýokarlandyrýar.
Kompýuterler täze tehnologiýalaryň we innowasiýalaryň ösmegine hem kömek edýär. Olaryň kömegi bilen emeli intellekt, wirtual hakykat, 3D çap etmek we başga-da köp peýdaly oýlap tapyşlar peýda boldy. Bu tehnologiýalar giň ugurlarda amaly tapýar we gözleg hem-de telekeçilik üçin täze gözýetimleri açýar.
Şeýle-de bolsa, aç-açan artykmaçlyklara garamazdan, kompýuterler hem käbir howplary döredýär. Birinjiden, kompýuterleri uzak wagtlap ulanmak saglyga ýaramaz täsir edip biler. Ekranyň öňünde yzygiderli oturmak gözüň dartylmagyna, arka we boýnuň agyrmagyna sebäp bolýar we kompýuter görüş sindromy we tunnel sindromy ýaly keselleriň döremegine sebäp bolup biler.
Mundan başga-da, sanly tehnologiýalaryň ösmegi bilen kiber howplar töwekgelçiligi ýokarlanýar. Kompýuter wiruslary, haker hüjümleri, şahsyýet ogurlygy we beýleki kiberjenaýatçylyklar aýry ulanyjylara we tutuş guramalara ep-esli zyýan ýetirip biler. Şonuň üçin kiberhowpsuzlygy üpjün etmek möhüm mesele bolup galýar.
Umuman, kompýuterleriň möhüm artykmaçlyklary we çynlakaý kemçilikleri bar. Mümkin bolan ähli töwekgelçilikleri göz öňünde tutup we olary azaltmak üçin çäreleri görmeli. Diňe bu ýagdaýda kompýuter tehnologiýasyndan iň ýokary peýdany alyp, zyýanly netijelerini azaldyp bileris.
Hakberdi Dädebaýew,
Türkmen oba hojalyk institutynyň
Maglumat howpsuzlygynyň menejmenti
(oba hojalygynda) taýýarlyk ugrunyň 3-nji ýyl talyby
