Sanly ykdysadyýet diňe bir meşhurlygy bilen däl-de, eýsem daş-töweregimizdäki dünýäni çalt üýtgedýän hakykat diýip tanalýan ulgamdyr. Ol harytlary we hyzmatlary döretmek, paýlamak we sarp etmek üçin sanly tehnologiýalary ulanmaga esaslanýar. Sanly ykdysadyýet durmuşymyzyň bilim, saglygy goraýyşdan tä söwda we güýmenje çenli ähli ugurlaryna aralaşýar.
Sanly ykdysadyýet biziň üçin köp mümkinçilikleri döredýär
Netijeliligi ýokarlandyrmak: Sanly tehnologiýalar gündelik meseleleri awtomatlaşdyrmaga, önümçilik proseslerini optimizirlemäge we çykdajylary azaltmaga mümkinçilik berýär.
Maglumatyň elýeterliligini ýokarlandyrmak: Internet we sanly platformalar bize köp mukdarda bilim we maglumatlary tiz arada elýeterli edýär.
Täze iş ýerleri döretmek: Sanly ykdysadyýet programma üpjünçiligini ösdürmek, maglumatlary derňemek, kiberhowpsuzlyk we beýleki ugurlar bilen baglanyşykly täze hünärleri we hünärmenleri döredýär.
Durmuşyň hilini ýokarlandyrmak: Sanly tehnologiýalar, onlaýn hyzmatlara, uzak aralyk bilimine we telemedisina hyzmatlaryna elýeterli bolmak bilen durmuşymyz üçin has amatly we oňaýly şertleri döredýär. Sanly ykdysadyýet innowasiýa we telekeçiligi ösdürmek üçin amatly gurşaw döredýär.
Şeýle-de bolsa, sanly ykdysadyýet hem käbir kynçylyklary getirýär
Kiberhowpsuzlyk: Sanly işjeňligiň ösmegi bilen kiber hüjümleri we maglumatlaryň ogurlanma töwekgelçiligi ýokarlanýar.
Zähmet bazarynyň üýtgemegi: Awtomatlaşdyryş we robot önümleri adaty pudaklarda iş ýitgilerine sebäp bolup biler.
Maglumatlaryň gizlinligi: Şahsy maglumatlary ýygnamak we ulanmak gizlinlik we gizlinligi goramak barada sorag döredýär.
Sanly ykdysadyýetiň ösüşinde döwletiň roly
Döwlet sanly ykdysadyýetiň ösmeginde möhüm rol oýnaýar. Sanly infrastrukturany ösdürmek üçin amatly şertleri döretmeli, innowasiýalary ösdürmeli, kiberhowpsuzlygy üpjün etmeli we sarp edijileriň hukuklaryny goramaly.
Sanly ykdysadyýet bize uly mümkinçilikler hödürleýär, ýöne çynlakaý jogapkärçiligi talap edýär. Sanly ykdysadyýetden doly peýdalanmak üçin sanly başarnyklary işjeň ösdürmeli, sanly infrastruktura maýa goýmaly we kiberhowpsuzlygy üpjün etmeli.
Ataýewa Humaý,
Türkmen oba hojalyk institutynyň Weterinar lukmançylygy fakultetiniň Sanly dolandyryş (oba hojalygynda) taýýarlyk ugrunyň 3-nji ýyl talyby
