Teleskoplary kosmosda ýygnap bilýän robot Large Array Survey (LAST)

Ylmy barlag topary kosmosda gurluşyk işlerini ýerine ýetirmek üçin ýöreýän roboty döretdiler. Enjam teleskopyň ýygnalýan wagtynda synag edildi. Inženerler topary, kosmos enjamlaryny ýygnamak we goldamak üçin döredilen, ýedi dereje erkinlik bilen hereket edip bilýän roboty döretdiler. Bu synag, alymlar tarapyndan döredilen “E-Walker”-iň NASA tarapyndan döredilen «Large Array Survey» teleskopyny (LAST) ýygnap biljekdigini görkezdi. Alymlaryň aýtmagyna görä, uly enjamlara hyzmat etmek we gurnamak kosmosda has zerurdyr. 25 metrlik aýna bilen çaklanylýan LAST ýaly ullakan teleskoplary raketalar arkaly orbita çykarmak mümkin däl. Şeýle enjamlary orbitada ýygnamak has aňsat we elýeterli bolup durýar. Ylmy barlag topary ýeriň üstünden hereket edip we ýedi ugurda dürli hereketleri amala aşyryp bilýän enjam teklip etdiler. Alymlar “E-Walker”-iň orbitada LAST-y ýygnap biljekdigini we bar bolan enjamlar bilen deňeşdirip boljakdygyny barlamak üçin giň inženerçilik dizaýnyny geçirdiler. Mundan başga-da, inženerler ýerde işlemek üçin has kiçi prototipi döretdiler. Bu synag, dizaýnyň häzirki zaman gurnamalardan has ýokarydygyny we azaldylan nusgasyny Ýerdäki elektrik stansiýa turbinalary ýaly çylşyrymly enjamlary ulanmak mümkinçiligini tassyklady.

Parahat NURULLAÝEW,

Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymy